U hebt net de laatste plint bevestigd, de verf is droog en het stofzuigen is gedaan. De verbouwing lijkt eindelijk voltooid. Maar dan borrelt de keukenafvoer, de doucheput loopt traag leeg en uit het toilet klinkt een verdacht geslurp: riool verstopt. U vraagt zich af hoe dit kan, want alle leidingen waren voor de renovatie nog probleemloos. Het goede nieuws: veel na-verbouwingsproblemen laten zich snel lokaliseren en oplossen, mits u de juiste plekken controleert. Riool Centrale Nederland bundelde praktijkdata uit honderden projecten tot één stappenplan van ruim vijftienhonderd woorden, zodat u precies weet waar te beginnen en vooral wat te vermijden.

Tijdens sloopwerk komen stukjes beton, tegellijm, gips of PUR-schuim vrij. Zelfs bij zorgvuldig afplakken kunnen korrels in open standleidingen vallen. Na de eerste stortspoeling klonteren die resten samen tot een beginnende prop. Combineert u dat met verf- en kitresidu uit emmers die snel zijn omgespoeld, dan is een riool verstopt-melding vaak al binnen twee weken een feit. Eerste controlepunt is daarom de sifon of T-stuk direct onder de nieuwe wastafel; hier zakt zwaar puin het eerst uit.

Een leiding hoort minimaal één centimeter per meter af te lopen. Bij verbouwingen wordt vaak gewerkt in beperkte kruipruimten, waardoor installateurs kiezen voor “handige” bochten om obstakels heen. Een vrijwel horizontale sectie tussen twee bochten remt de stroomsnelheid; vaste deeltjes blijven liggen en na enkele dagen is het riool verstopt precies op dat vlakke stuk. Pak een waterpas of hellinglaser en meet het traject vanaf de nieuwe aansluitdoos tot aan de bestaande standleiding. Ligt de buis te vlak, dan is herleggen helaas de enige structurele remedie.

Verbouwingen brengen vaak extra apparaten mee: wasemkap met condensafvoer, nieuwe vaatwasser, extra toilet. Soms worden ze op een bestaande 40 mm-leiding aangesloten met een Y-stuk en reductie. Het debiet stijgt plotseling, terwijl de diameter gelijk blijft of zelfs kleiner wordt. Wanneer twee apparaten tegelijk lozen, stroomt de leiding niet af en is het riool verstopt bij de reducering. Controleer alle nieuwe aftakkingen: elke horizontale buis met een lengte boven 3 m en diameter onder 50 mm is verdacht bij gelijktijdig gebruik.

Het is gebruikelijk om pleistergereedschap even in het toilet uit te spoelen. Gips hardt echter uit in koud water en hecht zich als ruwe kraag aan de keramische hals. Papier en fecaliën blijven haken, de waterspiegel stijgt en binnen een dag is het riool verstopt. Voelt u onder de waterlijn een schuurpapierachtige rand, schakel dan onmiddellijk een professional in: mechanisch uitschuren is nodig, chemie werkt hier niet.

Installateurs testen nieuwe leidingen soms met een opblaasbare ballon. Wordt zo’n testplug vergeten in de kruipruimte, dan sluit hij het riool gedeeltelijk af. De druk van het spoelwater laat nog net wat vloeistof langs, maar vast materiaal stapelt zich op. Binnen enkele dagen meldt zich een riool verstopt-situatie zonder duidelijke reden boven de vloer. Een camera-inspectie vanaf het ontstoppingsstuk aan de buitengevel brengt de ballon snel in beeld.

  1. Verwijder sifons van nieuwe wastafels en spoel de bekken door met emmers warm water.
  2. Controleer of reductiestukken direct na aftakkingen zitten; temporiseer gelijktijdig gebruik.
  3. Kijk of er afschotverschillen zijn door een waterpas op de buis te leggen (≥ 1 cm per meter).
  4. Voel in de toiletpot onder de waterlijn op ruwe randen; niet krachtig schrapen om keramiek te sparen.
  5. Neem een rioollucht-snuffelrondje in de kruipruimte: muffe gipsgeur duidt op stilstaand water boven een vergeten testplug.

Deze vijf acties vergen hooguit twintig minuten en leveren vaak al de hoofdverdachte op.

Tijdens schilderen spoelt men kwasten te vaak onder de kraan. Acryllak vormt elastische velletjes die op bochten in de standleiding blijven hangen. De laag groeit bij elke kwastspoeling tot de riool verstopt raakt, meestal net onder de begane-grondvloer. Een hogedrukspuit met warm water (70 °C) en een roterende nozzle verwijdert deze film. Chemische verfoplossers beschadigen PVC en zijn daarom af te raden.

Komt er bij windstil weer een rioollucht boven de nieuw aangelegde vloer, dan is de beluchting mogelijk verkeerd aangesloten. Een beluchtingsbuis die in plaats van op het dak in een loze kruipruimte eindigt, veroorzaakt onderdruk in de leiding. Water uit sifons wordt leeggezogen, geurafsluiters vallen weg en de installatie ruikt alsof het riool verstopt is, ook wanneer het nog afloopt. Controleer of de beluchting pijlsnel naar boven loopt en eindigt in een dakdoorvoer met kap.

Een losse prop gips vlak achter de sifon kunt u zelf verwijderen met een handveer. Gaat het om vastgeplakte verf-, kalk- of cementlagen, dan heeft u professioneel roterend gereedschap nodig. Hogedruk­reinigers uit de bouwmarkt leveren niet genoeg debiet of temperatuur. Bij wortelgroei of verzakking is relining of deelvervanging nodig. Kortom: een incidentele riool verstopt door zichtbare rommel? Doe-het-zelf is oke. Bij terugkerende of onduidelijke blokkades verdient een camera-inspectie en vakkundige hogedrukfrees zich terug in tijd, geld en frustratie.

Een noodontstopping door bouwafval kost circa € 150. Keert het probleem driemaal terug omdat de leiding te vlak ligt, dan bent u in een jaar € 450 kwijt en veel tijd. Het herleggen van een vier meter lange leiding met correct afschot kost inclusief materialen ongeveer € 280. Nog beter: laat tijdens de verbouwing al een waterpaslaser door de installateur gebruiken. Dat voorkomt dat u later een riool verstopt moet laten verhelpen en bespaart dus zowel kosten als ergernis.

Een riool verstopt direct na verbouwen is zelden een raadsel; in negen van de tien gevallen is bouwafval, verkeerd afschot of lijmtechniek de boosdoener. Door eerst de vijf zelfinspectiepunten in dit artikel te checken, lokaliseert u de zwakke plek vaak al binnen een uur. Blijft de oorzaak verborgen of blijkt het probleem structureel, dan biedt een camera-inspectie en mechanische reiniging uitkomst. Riool Centrale Nederland staat klaar met apparatuur en ervaring, zodat uw fonkelnieuwe badkamer of keuken niet uitmondt in terugkerende verstoppingsstress. Zorg dat u na de verbouwing dezelfde zorg op uw leidingen toepast als op uw nieuwe tegelwerk: dan geniet u zonder zorgen van dat vers gerenoveerde huis.